1. Đại
cương
Viêm da tiếp xúc dị
ứng là bệnh da liễu rất thường gặp cả trong sinh hoạt hàng ngày lẫn trong công
việc, lao động. Bệnh là phản ứng quá mẫn muộn của cơ thể với yếu tố dị nguyên gây
dị ứng thông qua cơ chế miễn dịch, qua trung gian tế bào, nên không phải ai
cũng bị bệnh mà chỉ có một số người có cơ địa mẫn cảm, dị ứng mới bị bệnh.
2. Một
số chất gây dị ứng thường gặp như:
+ Mỹ phẩm (bao gồm
các loại mỹ phẩm, nước hoa, thuốc nhuộm tóc, sơn móng tay,...) là căn nguyên
gây viêm da tiếp xúc dị ứng hay gặp nhất và ngày càng phổ biến. Căn nguyên hay
gặp là dị ứng với các chất tạo mùi, chất bảo quản có trong thành phần của các sản
phẩm trên.
+ Kim loại nặng là
nguyên nhân phổ biến thứ 2 gây viêm da tiếp xúc dị ứng, hay gặp các loại kim loại
nặng như nickel (được sử dụng trong nhiều loại sản phẩm từ trang sức, thời trang,
đồ dùng quân sự, y tế,... như thắt lưng, gọng kính, trang sức,...), cobalt (hay
gặp trong trang sức), Chrom (hay gặp trong xi măng, ngành thuộc da, thuốc nhuộm,...).
+ Thực vật: Một số
loại thực vật cũng có thể gây viêm da tiếp xúc dị ứng như cây thường xuân độc,
cây artiso, cây bồ công anh, một số loại cây hoa cúc,...
3. Biểu
hiện lâm sàng
Tổn thương xuất hiện
ở người đã mẫn cảm sau 48h đến nhiều ngày tiếp xúc với dị nguyên. Thời gian để
gây mẫn cảm không cố định, với một số dị nguyên gây mẫn cảm mạnh thì thời gian
mẫn cảm có thể xảy ra sau 1 tuần hoặc lâu hơn, trong khi với dị nguyên yếu thì
có thể cần vài tháng đến vài năm để gây được mẫn cảm.
Tổn thương da phụ
thuộc vào thời gian bị bệnh, vị trí tổn thương, mức độ nặng bệnh. Có thể phân
theo diễn biến bệnh, gồm:
+ Cấp tính: Tổn
thương là các dát đỏ, sưng nề, tấy đỏ, trên có các mụn nước, bọng nước, vết trợt,
chảy dịch. Bệnh nhân thường ngứa, đôi khi có thể có cảm giác nóng, rát và đau.
+ Bán cấp: Các mảng
đỏ da nhẹ, trên có thể có các sẩn đỏ và các vảy da khô. Bệnh nhân thường có cảm
giác ngứa.
+ Mạn tính: Tổn thương là các mảng đỏ, dày da, lichen hóa, bong vảy da kèm
theo các sẩn chắc và các vết trợt xước do cào gãi. Cơ năng: thường ngứa nhiều.
Các tổn thương ban
đầu có thể gặp ở vùng da tiếp xúc với dị nguyên nhưng về sau tổn thương có thể
lan rộng, xuất hiện ở các vị trí khác.
4. Điều
trị:
- Việc tìm được yếu
tố dị nguyên đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị cũng như dự phòng tái phát.
- Điều trị đầu tiên
và quan trọng nhất là ngừng việc tiếp xúc với yếu tố dị nguyên gây dị ứng.
- Điều trị tại chỗ:
+ Sử dụng các kem
bôi chứa corticoid, tacrolimus kết hợp với kem dưỡng ẩm, dịu da.
+ Với các tổn
thương cấp tính có bọng nước, chảy dịch, có thể sử dụng các thủ thuật như đắp
dung dịch Jarish hoặc ngâm dung dịch thuốc tím để hỗ trợ làm giảm viêm và khô vết
thương.
- Điều trị toàn
thân:
Sử dụng kháng
Histamin để giảm ngứa, trường hợp nặng, bệnh cấp tính có thể phối hợp thêm
Corticoid đường toàn thân và kháng sinh nếu cần thiết.
====================================================
Bệnh
viện Da liễu tỉnh Hưng Yên – Sức khoẻ, vẻ đẹp làn da, Nâng tầm cuộc sống.
- Địa chỉ:
- Cơ sở 1: Số 278, đường Trần Thánh Tông, phường Trần Hưng Đạo, tỉnh Hưng Yên.
- Cơ sở 2: Xã Thư Vũ, tỉnh Hưng Yên.
- Thời gian làm việc: từ thứ 2 đến thứ 6, T7,CN, ngày nghỉ lễ
Sáng:
07h00 – 11h00
Chiều:
13h30 – 17h00
- Số điện thoại liên hệ: 0227 3836 812.
Tư vấn chuyên môn: Khoa Khám bệnh cấp cứu
Đăng bài: Tổ thông tin truyền thông, GDSK.