Kem chống nắng là một sản phẩm được bào chế dạng xịt, gel, bôi... có chứa các thành phần vật lý hoặc hoá học có khả năng ngăn chặn, hấp thu hoặc phát tán một số bức xạ UV trên vùng da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, nhằm hạn chế tình trạng cháy nắng, lão hóa da hay ung thư da.

Với rất nhiều lựa chọn có sẵn, việc chọn loại kem chống nắng phù hợp cho từng loại da, vùng da có thể là một thách thức.

Bức xạ UV được tạo thành từ 3 loại tia - tia cực tím A (UVA), tia cực tím B (UVB) và tia cực tím C (UVC). Trong đó UVC là loại nguy hiểm nhất, nhưng nó không thể xuyên qua tầng ozone của bầu khí quyển, nên không gây hại cho trái đất. Còn lại là 95% là tia UVA và 5% là tia UVB.

Tia UVB ảnh hưởng đến lớp ngoài của da, gây tổn thương da, gây cháy da và có thể dẫn đến một số loại ung thư da như ung thư tế bào hắc tố, ung thư biểu mô tế bào đáy và vảy.

Tia UVA có khả năng tiếp cận vào các lớp sâu hơn của da và gây tổn thương nhiều hơn so với tia UVB. Tia UVA xuyên qua được các vật liệu mỏng như cửa kính, quần áo, mây… nên dù trời râm mát, hay mặc kín áo chống nắng thì da vẫn bị ảnh hưởng nặng nề. UVA không gây đen da ngay như UVB, nhưng gây lão hoá da và suy giảm miễn dịch. Ngoài ra nó còn tác động tới lớp tế bào chân đáy của thượng bì, nơi phát sinh phần lớn các ung thư da.

1. Bạn cần biết gì về kem chống nắng?

   Tất cả mọi người, kể cả trẻ em, thiếu niên đều nên thoa kem chống nắng. Nên thoa kem chống nắng ban ngày, ngay cả khi khi trời râm mát.

   Mỗi loại kem chống nắng đều có chỉ số SPF (Sun Protection Factor). Chỉ số SPF cho bạn biết khoảng thời gian tia nắng bắt đầu làm da bạn ửng đỏ khi sử dụng sản phẩm đó so với thời gian không dùng kem chống nắng.

   Lựa chọn kem chống nắng vừa có chỉ số SPF từ 30 trở lên để chống lại tia UVB (khiến da bị cháy nắng, sậm màu) và cả PA để có thể bảo vệ trước tia UVA (khiến da bị lão hóa). 

   PA là cách để đánh giá mức độ chống tia UVA. Dấu cộng đằng sau chữ PA xác định mức độ chống tia UVA của sản phẩm là nhiều hay ít. Ví dụ PA+++ có nghĩa là sản phẩm có khả năng chống tia UVA cao.

    Các sản phẩm được dán nhãn là kem chống nắng phổ rộng bảo vệ chống lại cả tia UVA và UVB.

2. Những thành phần nào bạn nên tìm kiếm trong kem chống nắng?

   Hoạt chất là các thành phần của kem chống nắng phối hợp với nhau để bảo vệ làn da của bạn khỏi bị cháy nắng. Có hai loại hoạt chất:

         Kem chống nắng vật lý  bảo vệ da bằng cách tạo một lớp màng để chắn các tia cực tím. Vậy nên các loại kem chống nắng vật lý khi thoa lên thường để lại một lớp màng màu trắng khá khó chịu trên da vì nằm trên bề mặt da nên kem chống nắng khoáng chất không thấm vào máu và có thể an toàn hơn cho trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai. Kem chống nắng khoáng bắt đầu phát huy tác dụng ngay sau khi thoa.

        Kem chống nắng hoá học bảo vệ bằng cách hấp thụ hết các tia cực tím.

   Tuỳ vào da sẽ lựa chọn sản phẩm phù hợp. Thông thường, kem chống nắng hoá học dễ gây kích ứng hơn kem chống nắng vật lý. Vì thế kem chống nắng hóa học không phù hợp với da nhạy cảm hoặc da mụn. Tuy nhiên, nếu da bị dị ứng với các loại khoáng chất thì không nên dùng kem chống nắng vật lý.

3. Những loại thuốc có thể làm tăng nguy cơ bị cháy nắng?

• Thuốc kháng sinh và thuốc chống nấm như doxycycline, ciprofloxacin, levofloxacin, ofloxacin và sulfamethoxazole/trimethoprim ( Bactrim ).
• Thuốc tim mạch như hydrochlorothiazide, bumetanide, furosemide, diltiazem và amiodarone.
• Thuốc điều trị cholesterol được gọi là statin (atorvastatin, rosuvastatin, simvastatin, pravastatin, lovastatin, , fluvastatin và pitavastatin).
• Thuốc trị tiểu đường như glipizide và glyburide.
• Các loại thuốc bôi tại chỗ như benzocaine, benzoyl peroxide, dapsone, axit Para-aminobenzoic (PABA), acitretin và isotretinoin.
• Thuốc chống trầm cảm như doxepin, doxepin, nortriptyline, imipramine và desipramine.
• Các loại thuốc dựa trên sulfa như sulfadiazine và sulfasalazine.
• Thuốc OTC như Benadryl (diphenhydramine) và NSAID( ibuprofen, naproxen)

1. Cách sử dụng kem chống nắng có hiệu quả:

• Thoa kem chống nắng ít nhất 15 phút rồi mới ra đường.
• Thoa lại sau 2-5 tiếng, tuỳ loại kem chống nắng sử dụng. Nếu bạn có trang điểm thì nên sử dụng kem chống nắng dạng xịt hoặc dạng phấn phủ để bổ sung cho lần thoa kem chống nắng tiếp theo.
• Bảo vệ da môi bằng cách thoa dưỡng môi có chống nắng.
• Khi thoa kem chống nắng, đừng quá "tiết kiệm" mà hãy thoa một lớp đủ dày để che phủ toàn bộ bề mặt da mặt, cổ và những phần da bị hở tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng.

• Sử dụng dạng kem dành cho da khô. Dạng gel là tốt nhất cho bề mặt da dầu. Để thoa sản phẩm dạng xịt lên mặt, trước tiên hãy xịt vào lòng bàn tay rồi thoa lên mặt.

• Dùng riêng sản phẩm kem chống nắng da mặt và kem chống nắng toàn thân. Việc dùng kem chống nắng toàn thân cho vùng mặt sẽ khiến da mặt rất bí, đổ dầu nhiều và dễ sinh ra mụn do sản phẩm chống nắng dành cho da toàn thân thường rất nhiều chất dầu.
• Đối với người làm việc tại văn phòng, ít khi ra ngoài trời, thì kem chống nắng vẫn rất cần thiết, vì tia UV có thể xuyên qua cửa kính, gây nên nám, tàn nhang, nếp nhăn, lão hóa.

• Hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, đặc biệt là từ 10 giờ sáng đến 2 giờ chiều và mặc quần áo che phủ làn da của bạn để giảm tiếp xúc với ánh nắng mặt trời (áo sơ mi dài tay, mũ, kính râm hoặc quần dài).

1. ĐỪNG mắc phải những sai lầm về an toàn dưới ánh nắng này:

• KHÔNG  bôi kem chống nắng vào niêm mạc vì một số loại kem chống nắng có thể gây kích ứng nếu dính vào vùng niêm mạc như mắt, miệng…

• KHÔNG sử dụng kem chống nắng đã hết hạn. Nó không có tác dụng tốt và có thể không cung cấp đủ khả năng bảo vệ khỏi bị cháy nắng. Vứt bỏ bất kỳ loại kem chống nắng nào đã quá hạn sử dụng.
• KHÔNG hít kem chống nắng dạng xịt. Sử dụng ở nơi thoáng mát.

  -------------------------------------------

  Bệnh viện Da liễu Thái Bình

• Địa chỉ:
• Cơ sở 1: số 278 Trần Thánh Tông, Phường Đề Thám, Thành phố Thái Bình.
• Cơ sở 2: Xã Vũ Vân, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình
• ĐT: 0227 3836 812.
• Website: https://benhviendalieuthaibinh.vn/

Nguồn: Dược sĩ Trần Quang Thiện – Khoa Dược.